Katalánská kartografická díla 14. a 15. století a zachycení Asie a Afriky
Roč.9,č.1(2018)
středověké mapy světa; mallorská kartografická škola; Katalánský atlas; mapa z Estense
Vladimír Liščák
Orientální ústav AV ČR, v. v. i. Pod Vodárenskou věží 4 182 08 PRAHA 8-Libeň
Liščák, Vladimír (9. února 1954), český sinolog. Vědecký pracovník Orientálního ústavu Akademie věd České republiky, v. v. i. Zabývá se zejména styky mezi středověkou Evropou a mongolskou východní Asií (13.–14. století) a dějinami katolických misií v Číně. Je autorem řady článků v češtině, angličtině a několika knih, např. Čína – Dobrodružství Hedvábné cesty (2000), Dějiny Číny, Taiwanu a Tibetu v datech (2008), Konfuciánství od počátků do současnosti. Dějiny – pojmy – osobnosti (2013), Po stopách bratra Odorika. Styky Evropy a mongolské Číny ve 13. a 14. století (s přílohou Biblioteca Odoriciana) (2014), Františkánské misie v Číně (13.–18. století) (2015). V roce 2016 získal desetiměsíční stipendium MOFA Taiwan Fellowship s projektem Odoric of Pordenone’s Itinerarium and Mongolian China in the fourteenth century.
Kontakt: PhDr. Vladimír Liščák, CSc. Oddělení východní Asie, Orientální ústav Akademie věd České republiky, Pod Vodárenskou věží 4, 182 08 Praha 8, e-mail: vliscak@orient.cas.cz
Almeida, Manuel Lopes de – Costa Brochado, Idalino Ferreira da – Dias Dinis, António Joaquim, O. F. M., eds. (1963): Monumenta Henricina. Vol. V. Coimbra: Universidade de Coimbra.
Amat di S. Filippo, Petrus (1888): “Recenti Ritrovimenti di Carte Nautiche in Parigi in Londra ed in Firenze,” Bollettino della Società geografica italiana, Vol. 25: 268–
Brunnlechner, G. (2013): “The so-called Genoese World Map of 1457: A Stepping Stone Towards Modern Cartography?”, Peregrinations: Journal of Medieval Art & Architecture, Volume IV, Number 1, 56–80.
Buchon, Jean Alexandre C. (1838): Notice sur un atlas en langue catalane, manuscrit de l’an 1374, conservé parmi les manuscrits de la Bibliothèque royale sous le numéro 6816, fonds ancien, in-folio maximo. Par Mm. J. A. C. Buchon. [Paris, Imprimerie royale] 1838. (Extrait des Notices et extraits des manuscrits, Tome XIV, 2e partie.)
Buchon, Jean Alexandre C. – Tastu, Joseph (1839): Notice d’un atlas en langue catalane, manuscrit de l’an 1375, conservé parmi les manuscrits de la Bibliothèque royale sous le numéro 6816, fonds ancien, in-folio maximo. Par Mm. J. A. C. Buchon et J. Tastu. Paris, Imprimerie royale 1839. (Extrait des Notices et extraits des manuscrits, Tome XIV, 2e partie.)
Campbell, Tony (1987): “Portolan Charts from the Late Thirteenth Century to 1500,” in: The History of Cartography. Vol. I. Cartography in Prehistoric, Ancient, and Medieval Europe and the Mediterranean, Part 3: Cartography in Medieval Europe and the Mediterranean, edited by J. B. Harley and David Woodward. Chicago & London: The University of Chicago Press: 371–463. (online: <http://press.uchicago.edu/books/HOC/HOC_V1/HOC_VOLUME1_chapter19.pdf> + <http://press.uchicago.edu/books/HOC/HOC_V1/HOC_VOLUME1_gallery.pdf>
“Portolan charts from the late thirteenth century to 1500. Additions, Corrections, Updates”, viz <http://www.maphistory.info/portolanchapter.html>.
Carreras y Candi, Francesch (1919): “Cartografia catalana,” Butlleti del Centre Excursionista de Catalunya, XXIX, 1919 (març – juliol), núms. 290–294: 51–74.
Casar, Mª Fuencisla García (2008): “Cielos y aguas bíblicos a la medida del hombre medieval y mediterráneo,” Hispania Judaica Bulletin. Articles, Reviews, Bibliography and Manuscripts on Sefarad, Volume 6, 5769/2008: 5–31.
Crone, Gerald Roe [G.R.C.] (1962): “Origin of Early Marine Charts.” The Geographical Journal, 128 (1), 114.
Divisament (2006): Le divisament dou monde, in: Polo, Marco, 303–662. [franko-italská redakce]
Edson, Evelyn (2004): “Reviving the crusade: Sanudo’s schemes and Vesconte’s maps,” in: Rosamund Allen (ed.): Eastward Bound: Travel and Travellers, 1050–1550. Manchester University Press, 131–155.
Fleming, Olivia (2012): “Meet the 14th Century African king who was richest man in the world of all time (adjusted for inflation!),” DailyMail (Mail Online), 15 October 2012 <http://www.dailymail.co.uk/news/article-2218025/Meet-14th-Century-African-king-richest-man-world-time-adjusted-inflation.html>.
Freitag, Barbara (2013): Hy Brasil: The Metamorphosis of an Island: From Cartographic Error to Celtic Elysium. Amsterdam – New York, NY: Rodopi.
Grosjean, Georges, ed. (1977): Mapamundi, der Katalanische Weltatlas vom Jahre 1375. Herausgegeben und Kommentiert von Georges Grosjean. Dietikon-Zürich: Urs Graf Verlag. [faksimile rukopisu Paris, Bibliothèque nationale française, Richelieu Manuscrits Espagnol 30]
Kennedy, Rebecca Futo – Jones-Lewis, Molly, eds. (2016): The Routledge Handbook of Identity and the Environment in the Classical and Medieval Worlds. Abingdon-on-Thames: Routledge (Routledge Handbooks).
Kogman-Appel, Katrin (2014): “Elisha ben Abraham, Known as Cresques: Scribe, Illuminator, and Mapmaker in Fourteenth-Century Mallorca,” in: Ars Judaica, 10, 27–36.
Kogman-Appel, Katrin (2015): “The Scholarly Interests of a Scribe and Mapmaker in Fourteenth-Century Majorca: Elisha ben Abraham Bevenisti Cresques’s Bookcase,” in: Barco, Javier del, ed. (2015). The Late Medieval Hebrew Book in the Western Mediterranean: Hebrew Manuscripts and Incunabula in Context. Leiden – Boston: Brill, 148–181.
Kretschmer, Konrad (1897): “Die katalanische Weltkarte der Biblioteca Estense zu Modena,” Zeitschrift der Gesellschaft für Erdkunde zu Berlin 32 (1897), 65–111 a 191–218.
Kunstmann, Friedrich (1855): “Studien über Marino Sanudo den alteren, mit einem Anhange seiner ungedruckten Briefe,” in: Abhandlungen der historisch. Classe der Königl. Bayerisch. Akademie der Wissenschaften. Vol. 7. München, 695–819.
Licata, Alfonso (2012): Lanzarotto Malocello dall’Italia alle Canarie. Prefazioni di Franco Cardini e Francesco Surdich. Roma: CISM, Commissione italiana storia militare, Ministero della difesa.
Llompart i Moragues, Gabriel – Pujades i Bataller, Ramon Josep – Samsó Moya, Julio, eds. (2008): El mon i els dies: L’Atles Català. Barcelona: Enciclopèdia Catalana.
Milano, Ernesto, ed. (1995): Il Mappamondo Catalano Estense / Die Katalanische Estense-Weltkarte. Testi e Bibliografie / Text und Bibliographie: Enesto Milano. Trascrizione del testo originale / Transkription des Originaltextes: Annalisa Battini. Dietikon-Zürich: Urs Graf Verlag. [faksimile rukopisu Modena, Biblioteca estense universitaria, C.G.A.1]
Nogueira, Magali Gomes (2013): O Manuscrito Espagnol 30 e a Família do judeu Cresques Abraham. Um estudo sobre as fontes da Cartografia Maiorquina. (Séculos XIII–XIV). Tese apresentada ao Departamento de Geografia da Faculdade de Filosofia, Letras e Ciências Humanas, da Universidade de São Paulo para obtenção do título de Doutor em Geografia Humana. São Paulo: Universidade de São Paulo.
Oldham, Richard D. (1925): “The Portolan Maps of the Rhône Delta: A Contribution to the History of the Sea Charts of the Middle Ages,” The Geographical Journal, 65 (5), 403–424.
Palomo, Àngel Arana (2002): L’atles català de 1375. Treball de final de carrera. Barcelona: Universitat Oberta de Catalunya (UOC), Humanitats i Filologia, Grup de Recerca Hermeneia, Juny, 2002. Dostupné online: <www.hermeneia.net/exemples/atles_catala/Versió_paper_def.doc>.
Pelletier, Monique (1994) : “Le portulain d’Angelino Dulcert, 1339 / Der Portolan von Angelino Dulcert 1339,” Cartographica Helvetica. Fachzeitschrift für Kartengeschichte, Bd. 9–10, Heft 9, 23–31.
Pollard, Elizabeth – Rosenberg, Clifford – Tignor, Robert (2015): Worlds Together, Worlds Apart. A History of the World: From the Beginnings of Humankind to the Present. New York: W. W. Norton & Company, Inc.
Polo, Marco (2003) : Milione. Versione toscana del Trecento. Edizione critica a cura di Valeria Bertolucci Pizzorusso. Indice ragionato di Giorgio R. Cardona. III edizione. Milano: Adelphi Edizioni S.p.A. (gli Adelphi), 174.
Polo, Marco (2006) : Milione. Le divisament dou monde. Il Milione nelle redazioni toscana e franco-italiana. A cura di Gabriella Ronchi. Introduzione di Cesare Segre. Milano: Arnoldo Mondadori Editore S.p.A. (I Meridiani Collezione).
Pujades i Bataller, Ramon Josep (2007): Les cartes portolanes: la representació medieval d’una mar solcada. Barcelona: Institut Cartogràfic de Catalunya, l’Institut d’Estudis Catalans i l’Institut Europeu de la Mediterrània.
Rabinowicz, H. (1966): “The Sassoon Treasures,” The Jewish Quarterly Review, 57(2) 136–153. https://doi.org/10.2307/1453413
Riera i Sans, Jaume (1975): “Cresques Abraham, jeue de Mallorca, mestre de mapamundis i de bruíxolas,” in: L’Atlas català de Cresques Abraham. (Edición facsímil). Barcelona: Diàfora S.A., 14–22.
Schmieder, Felicitas (2012): “Anspruch auf christliche Weltherrschaft. Die Velletri/Borgia-Karte (15. Jahrhundert) in ihrem ideengeschichtlichen und politischen Kontext,” in: Ingrid Baumgärtner – Martina Stercken (Hg.). Herrschaft verorten. Politische Kartographie im Mittelalter und in der frühen Neuzeit. Zürich: Chronos Verlag, 253–272.
Copyright © 2018 Vladimír Liščák