Počátky jezuitské mise v Číně

Roč.7,č.2(2016)

Abstrakt
Mezi misionáři v Číně hráli nejvýznamnější roli členové Tovaryšstva Ježíšova, jezuité. Po téměř dvě stě let nejenže měli velkou početní převahu mezi misionáři, ale rovněž vyvinuli metodu akomodace pro evangelizaci Číny a hráli významnou roli na císařském dvoře v Pekingu. U čchingských císařů byli oblíbeni pro svou učenost, jelikož byli vzděláni v různých vědách, jako například v matematice, hudbě, kartografii a geografii. Na pobřeží Číny pronikali již od poloviny 16. století, avšak první misie na čínské pevnině vznikly až po roce 1582.

Klíčová slova:
Misionáři v Číně; jezuité; počátky jezuitských misií
Reference

Prameny

Boxer, Charles Ralph – Pereira, Galeote – Cruz, Gaspar da – Rada, Martín de (1953): South China in the sixteenth century: being the narratives of Galeote Pereira, Fr. Gaspar da Cruz, O.P. (and) Fr. Martín de Rada, O.E.S.A. (1550–1575), Issue 106 of Works issued by the Hakluyt Society, Printed for the Hakluyt Society (Includes English translations of two of de Rada's reports, with C.R. Boxer's comments). London, Printed for the Hakluyt Society.

Clavius, Christophorus, S.I. (1574): Euclidis Elementorum libri XV, accessit XVI. de solidorum, regularium comparatione omnes perspicuis demonstrationibus accuratisque scholiis illustrati auctore Christophoro Clavio. Romæ, apud Vincentium Accoltum.

Clavius, Christophorus, S.I. (1589): Euclidis Elementorum Libri XV, Accessit XVI. de solidorum regularium cuiuslibet intra quodlibet comparatione, omnes perspicuis demonstrationibus accuratisque scholiis illustrati. Nunc iterum editi ac multarum rerum accessione locupletati. Auctore Christophoro Clavio Bambergensi e Soc. lesu. Romæ, Bartholomæum Grabium.

Clavius, Christophorus, S.I. (1603a): Euclidis posteriores libri IX. Accessit liber XVI. de Solidorum Regularium cuiuslibet intra quodlibet comparatione. Omnes perspicuis demonstrationibus accuratisque scholiis illustrati nunc quarto editi ac multarum rerum accessione post primam editionem locupletati. Auctore Cph. Clavio Bambergensi e societate Iesu. Romæ, apud Aloysium Zannettum, Permissu Superiorum. MDCIII [1603].

Clavius, Christophorus, S.I. (1603b): Romani calendarii a Gregorio XIII. P. M. restitvti explicatio S.D.N. Clementis VIII. P. M. Ivssv edita. Auctore Christophoro Clavio Bambergensi Societatis Iesv. Accessit confutatio eorum, qui calendarium aliter instaurandum esse contenderunt. Romæ, apud Aloysium Zannettum, Ex svperiorvm permissv. cvm privilegio, MDCIII [1603].

Collani, Claudia von (1994): „RUGGIERI, Michele SJ“, In: Traugott Bautz (Hrsg.). Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Band VIII, Herzberg, Verlag Traugott Bautz GmbH, 979–981. Dostupné online za předplatné na: <http://www.bbkl.de/lexikon/bbkl-artikel.php>; Collani, Claudia von (b.d.). „Biographie von Michele Ruggieri SJ, Chinamissionar“. Dostupné online na: <http://stochastikon.no-ip.org:8080/encyclopedia/de/ruggieriMichele.pdf>.

Collani, Claudia von (1997): „VALIGNANO, Alessandro SJ“, In: Traugott Bautz (Hrsg.). Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Band XII, Herzberg, Verlag Traugott Bautz GmbH, 1092–1096. Dostupné online za předplatné na: <http://www.bbkl.de/lexikon/bbkl-artikel.php>; Collani, Claudia von (b.d.). „Biographie von Alessandro Valignano SJ, Organisator der fernöstlichen Mission“. Dostupné online na: <http://stochastikon.no-ip.org:8080/encyclopedia/de/valignanoAlessandro.pdf>.

Collani, Claudia von (1998): „XAVIER, Franz (Francisco de Jasu y Xavier)“, In: Traugott Bautz (Hrsg.). Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (BBKL). Band XIV, Herzberg, Verlag Traugott Bautz GmbH, 269–272. Dostupné online za předplatné na: <http://www.bbkl.de/lexikon/bbkl-artikel.php>; Collani, Claudia von (b.d.). „Biographie Francisco de Xavier y Jasu SJ, Missionar und ‚Apostel von Ostasien‘ “. Dostupné online na: <http://stochastikon.noip.org:8080/encyclopedia/de/xavierFrancisco.pdf>.

Cruz, Gaspar da (1569): Tractado em que se cõtam muito por estẽso as cousas da China, cõ suas particularidades, e assi do reyno dormuz, cõposto por el R. padre frey Gaspar da Cruz da ordẽ de sam Domingos. Dirigido ao muito poderoso Rey dom Sebastiam nosso señor. Impresso com licença. Na konci je datace: Foy impresso este tratado da China, na muy nobre e sempre leal cidade de Euora em casa de Andre de Burgos. Acabouse aos 20 dias de Feuereiro de 1570.

Jordão, Levy Maria (ed.) (1868): Bullarium Patronatus Portugalliæ Regum in Ecclesiis Africæ, Asiæ Atque Oceaniæ Bullas ... Actaque Sanctæ Sedis Ab Alexandro III. Ad Hoc Usque Tempus Amplectens, Curante Levy Maria Jordão. Tomus I. Olisipone, Ex typographia nationali, MDCCCLXVIII [1868].

Rada, Martín de (1575): Relaçion Verdadera delascosas del Reyno de TAIBIN por otro nombre china y del viaje que ael hizo el muy Reverendo padre fray martin de Rada provinçial que fue delaorden delglorioso Doctor dela yglesia San Agustin. quelo vio yanduvo en la provinçia de Hocquien año de 1575 hecha porelmesmo. Bibliothèque Nationale de Paris, Fonds Espagnol, 325.9 (MF 13184), f. 15–30.

Ruggieri, Michele 羅明堅 (1584): 天主聖教實錄 / Compendium legis divinæ a P. Michael Ruggiero, S.J. 廣東肇慶. Borg.Cin 324, Vatikánská knihovna.

Ruggieri, Michele – Ricci, Matteo; Witek, John W., ed. (2001): Dicionário Português-Chinês, 葡漢辭典 (Pu-Han cidian), Portuguese-Chinese dictionary. Macau – San Francisco, Biblioteca Nacional Portugal, Instituto Português do Oriente, Ricci Institute for Chinese-Western Cultural History.

Streit, Robert – Dindinger, Johannes – Rommerskirchen, Johannes – Kowalsky, Nikolaus (1964): Bibliotheca missionum. Bd. 4. Asiatische Missionsliteratur 1245–1599. 2., unveränd. Aufl. Freiburg, Herder, 1964; Bd. 5. Asiatische Missionsliteratur 1600–1699. 2., unveränd. Aufl. Freiburg, Herder, 1964.


Literatura

Borao, José Eugenio (2009): Macao as the non-entry point to China: The case of the Spanish Dominican missionaries (1587–1632), International Conference on The Role and Status of Macao in the Propagation of Catholicism in the East, Macao, 3–5 November 2009, Centre of Sino-Western Cultural Studies, Istituto Politecnico de Macao. Dostupné z <http://homepage.ntu.edu.tw/~borao/2Profesores/Macao%20Gate.pdf>.

Braga, J. M. (José Maria) (1949): The Western pioneers and their discovery of Macao. Macau, Imprensa Nacional.

Buben, Milan M. (2006): Encyklopedie řádů, kongregací a řeholních společností katolické církve v českých zemích. III. díl, 1. svazek, Žebravé řády. Praha, Libri, 471 s.

Cieslik, Hubert (1954): Baltasar Gago and Japanese Christian Terminology, Missionary Bulletin, 8, 82–90.

D’Elia, Pasquale Maria (1938): Il mappamondo cinese del p. Matteo Ricci, S. I. (3. ed., Pechino, 1602) conservato presso la Biblioteca Vaticana. Città del Vaticano, Biblioteca apostolica Vaticana.

Dehergne, Joseph, S.J. (1940): Les origines du christianisme dans l’île de Hainan: (XVIème — XVIIème siècles), Monumenta Serica, 5 (1/2), 329–348. https://doi.org/10.1080/02549948.1940.11745128

Etulain, Richard W. – Echeverria, Jeronima (1999): Portraits of Basques in the New World. Reno (NV), University of Nevada Press.

Fidlerová, Alena A. – Andrle, Jan et al., eds. (2010): Františku nebeský, vyslanče přesmořský. Podoby úcty k sv. Františku Xaverskému v českých textech 17. a 18. století. Příbram, Pistorius & Olšanská.

Iraburu, José María (2003): Hechos de los apóstoles de América. Pamplona, Fundación Gratis Date, (3ª edición).

Jann, Adelhelm (1915): Die katholische Mission in Indien, China und Japan. Ihre Organisation und das portugiesische Patronat vom 15. bis ins 18. Jahrhundert, von Dr. P. Adelhelm Jann O. Min. Cap. Paderborn, Druck und Verlag von Ferdinand Schöningh.

Kolmaš, Josef (1999): Akomodace, předchůdce aggiornamenta? Na příkladu katolických misií v Číně, Bulletin Jesuité, 8(1): 26–28, 2: 26–27, 3: 27–28, 4: 28–29, 5: 25–27.

Lach, Donald F. (1965): Asia in the Making of Europe, vol. 1: The Century of Discovery. Book 1. Chicago and London, The University of Chicago Press.

Menachery, George, ed. (1973): The Saint Thomas Christian Encyclopedia of India. Trichur, B.N.K. Press.

Menachery, George, ed. (1998): The Indian Church History Classics. Vol. I, The Nazranies. Ollur (India).

Menachery, George et al. (1987): Kodungallur: City of Saint Thomas. Azhikode (nakladatel neznámý).

Ostolaza, Mª Isabel (2006): Fray Martín de Rada, evangelizador, cosmógrafo y embajador en China, Huarte de San Juan. Geografía e Historia, 13, 177–198.

Piccinini, Chiara (2011): Shengma’erding Jingyuan (St Martin House / la casa di San Martino) in Macao as the First School of Western Missionaries for Teaching Chinese / 澳門聖瑪爾定經院作為西方傳教士們的第一所漢語學校, In: The Sixth Fu Jen University International Sinological Symposium: „Early European (1552–1814) Acquisition and Research on Chinese Languages“ Symposium Papers / 輔仁大學第六屆漢學國際研討會:《西方早期(1552–1814)漢語學習和研究論文集》. Ed. Zbigniew Wesołowski. New Taibei, Fu Jen Catholic University Printing House.

Pinch, William R. (2011): The Corpse and Cult of St. Francis Xavier, 1552–1623. In: Schmalz, Mathew N. – Gottschalk, Peter, eds. Engaging South Asian Religions: Boundaries, Appropriations, and Resistances. New York, State University of New York Press.

Sebes, Joseph (1988): The Precursors of Ricci. In: Ronan, Charles. E. – Oh, Bonnie C. (eds.). East Meets West. The Jesuits in China, 1582–1773. Chicago, Loyola University Press, 19–61.

Standaert, Nicolas, ed. (2001): Handbook of Christianity in China, vol. I: 635–1800. Leiden – Boston – Köln, Brill.

Teixeira, Manuel (1970): D. Melchior Carneiro. Fundador da Sta. Casa da Misericordia de Macau. Macau, Tipografía da Missão do Padreado.

Teixeira, Manuel (1976): Bispos, Missionários, Igrejas e Escolas: no IV Centenário da Diocese de Macau, (Macau e a sua Diocese, Vol. 12). Macau, Tipografia da Missão do Padroado.

Tellechea Idígoras, José Ignacio (1993): Expedición franciscana a Cochinchina y China. La relación inédita de Fray Diego de San José (1583), Archivo Ibero-Americano, 53, 449–487.

Urschel, Donna (2010): Rare 1602 World Map, the First Map in Chinese to Show the Americas, on Display at Library of Congress, Jan. 12 to April 10, News from the Library of Congress. Washington, D.C.: Library of Congress.

Vlčková, Zdeňka (2007): Misionářská činnost Františka Xaverského – proměny církevního obrazu. Brno, Masarykova univerzita, Filozofická fakulta, Ústav religionistiky (bakalářská diplomová práce; dostupné z: <http://is.muni.cz/th/145954/ff_b/Frantisek_Xaversky.doc>).

Wicki, José (1952): As “anotações” do P. Manuel Teixeira a sua “vida do B.P. Francisco Xavier” (1581), Boletim do Instituto Vasco de Gama, n°69 (1952), Número comemorativo do IV centenário da morte de S. Francisco Xavier, 39–63.

Zwettler, Otto (1995): Tordesillaská smlouva z roku 1494, Historický obzor, 6(1), 5–7.

Metriky

0

Crossref logo

0


738

Views

346

PDF views